بریدن آلت زنانه یا ختنه زنان

بریدن آلت زنانه (ختنه زنان) Female genital mutilation نامیده می شود، که در طی آن قسمتی از بخش خارجی دستگاه تناسلی یا تمام آن برداشته می شود، به علاوه به هرگونه آسیب دیگری که به ناحیه تناسلی زنان وارد می شود، ختنه زنانه گفته می شود. ختنه زنانه در سنت بعضی از گروه‌های قومی آفریقا و غرب آسیا وجود دارد. هیچ‌کدام از ادیان الهی مانند اسلام و یهودیت و مسیحیت دستور به ختنه دختران نداده‌اند. در عوض سنت‌های قومی نقش بیشتری در حفظ این رسم داشته‌اند. خاستگاه این رسم را دره نیل و مصر باستان می‌دانند و امروزه نیز دختران ختنه‌شده در حدود 28 کشور جهان وجود دارد که شیوع آن بین زنان مصری، اتیوپیایی‌، کنیایی‌، سومالیایی بیشتر است. در ایران نیز ختنه زنان در مناطق جنوبی کشور به ویژه استان بوشهر، هرمزگان، خوزستان و سیستان و بلوچستان و همچنین مناطق کردنشین آذربایجان و کرمانشاه وجود دارد و متاسفانه قانون مشخصی برای ممنوعیت آن وضع نشده است. تا امروز فعالیت‌های اجتماعی زیادی برای جلوگیری از این عمل در جهان صورت گرفته و در بسیاری از کشورها ممنوع شده است اما هنوز قوانین نتوانسته‌اند این سنت را مغلوب کنند. ختنه زنان نه تنها هیچ فایده ای برای سلامت زنان و دختران ندارد، بلکه به میزان زیادی آسیب رسان است. این عمل شامل برداشتن و آسیب رساندن به بافت های طبیعی و سالم بدن زنان می شود و در نتیجه عملکردهای طبیعی بدن زنان و دختران را مختل می سازد.

رسوم ختنه زنانه

اکثر اقوامی که به ختنه زنان معتقدند، دختران را در آغاز نوجوانی و هنگام بلوغ یا قبل از ازدواج ختنه می‌کنند. در بعضا مناطق جنوب ایران رسم است که دختر را پیش از چهل روزگی ختنه کنند اما در بیشتر جوامع ختنه شدن دختر به معنای بالغ شدن او است. در اکثر جوامع معمولا بریدن آلت زنانه با هدف افزایش پاکدامنی پیش از ازدواج و وفاداری زن و کم شدن احتمال خیانت به شوهر پس از ازدواج صورت می‌گیرد. به این دلیل که با برداشتن کلیتوریس لذت رابطه جنسی برای زنان به شدت محدود شده و احتمال کمتری دارد که از رابطه جنسی لذت کامل ببرند.
هرچند پژوهش‌ها نشان داده‌اند که زنانی که ختنه شده بودند به دلیل تجربه نکردن رابطه جنسی مناسب به رابطه با مردان متعدد رو می‌آوردند تا بتوانند لذت جنسی مورد نظرشان را تجربه کنند. بنابراین نه تنها درمانی برای خیانت زنان نیست بلکه آن را تشدید می‌کند.

مطالعه بیشتر: ترمیم پرده بکارت

انواع مختلف ختنه زنانه

ختنه زنان به 4 شکل انجام می شود:

1. نوع اول: این عمل شامل برداشتن هود کلیتوریس و کلیتوریس است.
2. نوع دوم: این نوع شامل برداشتن کلیتوریس و لابیاهای مینور (لبه های کوچک) می باشد.
3. نوع سوم: این روش که infibulation یا آلت دوزی نیز نامیده می شود عبارت است برداشتن کلیتوریس و لابیاهای مینور و ماژور که به دنبال جوش خوردن زخم دهانه واژن باریک شده و اسکار تشکیل می شود.
4. نوع چهارم: این نوع تمام عمل های آسیب رسان و غیر پزشکی را به ناحیه تناسلی زنان شامل می شود، از جمله برش، بخیه زدن، سوراخ کردن، سوزن زدن، شکافتن ،وارد کردن مواد سوزاننده و غیره.

در موارد ختنه ی نوع سوم لازم است جراحی برای باز کردن اسکار واژن Deinfibulation انجام شود. این عمل برای بهبود سلامت زنان و داشتن حس خوب و همچنین امکان برقراری رابطه جنسی و کاهش عوارض دراز مدت ضروری است. عوارض اولیه ختنه کردن زنان عبارتند از:

• درد شدید
• خونریزی شدید
• التهاب بافت های واژن
• تب
• عفونت
• مشکل در دفع ادرار
• مشکل در بهبود زخم ها
• آسیب دیدن بافت های اطراف واژن
• شوک
• مرگ
• پیامدهای این عمل در طولانی مدت عبارتند از:
• مشکلات ادراری (ادرار دردناک و عفونت ادراری مکرر)
• مشکلات واژن (ترشحات واژن، خارش، واژینوس باکتریایی و سایر عفونت های مزمن و راجعه)
• مشکلات قاعدگی (قاعدگی دردناک و مشکل در دفع خون قاعدگی)
• بافت اسکار و کلوئید
• مشکلات جنسی (درد در حین مقاربت، کاهش رضایت جنسی و غیره)
• افزایش خطرات و پیامدهای زایمان (سخت شدن زایمان، خونریزی شدید، سزارین)
• افزایش مرگ و میر نوزاد

آثار روانی بریدن آلت زنانه

علاوه بر مشکلات و پیامدهای جسمی، آثار روانی شدیدی نیز پس از ختنه به زنان وارد می‌شود. این پیامدها عبارتند از:

افسردگی

دختران به دلیل بی‌اعتمادی به محیط خانواده‌ای که به اجبار آن‌ها را وادار به تحمل عملی دردناک کرده است، دچار افسردگی و اضطراب می‌شوند. بسیاری از این زنان برای درمان مشکلات روانی خود نیاز به روان درمانی پیدا می‌کنند.

پانیک و شوک پس از حادثه

برخی مواقع شدت شوک ناشی از درد و ترس حین ختنه به قدری زیاد است که فرد دچار اختلال استرس پس از سانحه می‌شود. این اختلال بسیار جدی بوده و ممکن است به اختلالات روانی دیگری نیز منجر شود.

درمان زنان ختنه‌شده

روش درمانی قطعی برای زنانی که دستگاه تناسلی‌شان ناقص شده، وجود ندارد. اما روش‌های جدید جراحی پلاستیک اصلاحی برای این افراد وجود دارد. در این روش‌ها سعی می‌کنند تا با استفاده از بافت کلیتوریس داخلی و بیرون آوردن این بافت، حساسیت آن را دوباره احیا کنند. هرچند حساسیت کلیتوریس داخلی به اندازه بخش خارجی آن نیست اما بازگشت تحریک جنسی تا حدودی صورت می‌گیرد.